Piąty dzień cały przeznaczony był na wyjątkowy Watykan.
Ciężko jest mi ubrać w słowa, dlaczego to miejsce jest dla mnie takie wyjątkowe. Nie chodzi tu o względy religijne. Oczywiście, jest to najbardziej znana budowla i symbol Chrześcijaństwa ale również jest to tajemnicze, historyczne miejsce, pełne sekretów. Zachwyca zarówno w nocy jak i w dzień. Obecnie istnieje moda aby zwiedzać inny Rzym, mniej popularny, bez tłumów turystów. To co oczywiste, najbardziej znane, opisywane w każdym przewodniku, nie jest już atrakcyjne. Każdy szuka alternatywnych, ciekawych miejsc a przez to omija to, co piękne, myśląc, że jest przereklamowane.
Tyle razy ile byłam w Rzymie, za każdym razem odwiedzam Plac i Bazylikę św. Piotra i ciągle mnie zachwyca. Nie przeszkadza mi godzinna kolejka przed wejściem, tłumy turystów pchających się, aby stać jak najbliżej eksponatu, ani to, że ciężko jest zrobić zdjęcie aby nie było widać głów innych ludzi. Bazylika swoim rozmiarem, historią, sztuką, którą skrywa w sobie jest ponad to.
Plac św. Piotra ma kształt elipsy, otoczony jest półokrągłą, czterorzędową, otwartą kolumnadą. Jest tu postawionych prawie 300 kolumn, które zwieńczone są posągami świętych. Wśród nich jest jeden Polak – św. Jacek Odrowąż. Na środku placu stoi wielki egipski obelisk, na prawo i na lewo od niego znajdują się bliźniacze fontanny. Kiedy wyznaczymy linię łączącą obie fontanny z obeliskiem, staniemy na wmurowanym w podłoże okrągłym, płaskim kamieniu i popatrzymy na kolumnadę, mamy wrażenie, ze widzimy tylko jeden filar. Cztery rzędy łączą się w jeden. Na placu są dwa takie miejsca, oba odnalezione i przetestowane.
Budowniczy, którzy pracowali przy budowie bazyliki, mieli nie lada trudności aby postawić kościół na zboczu wzgórza watykańskiego. Jednak wybrane miejsce nie jest przypadkowe. W tym miejscy został pochowany św. Piotr – apostoł oraz pierwszy papież.
Na szczycie fasady bazyliki znajdują się około 6 metrowe posągi. Są to Chrystus, Jan Chrzciciel oraz wszyscy apostołowie. Nie ma wśród nich św. Piotra, który wraz ze św. Pawłem wita nas przed wejściem do bazyliki.
Bazylika św. Piotra NIE jest największym kościołem Katolickim świata. Ustępuje miejsca, wzniesionej w 1990 roku w stolicy Wybrzeża Kości Słoniowej – Jamusukro, Bazylice Matki Boskiej Królowej Pokoju.
Z przedsionka do główniej części świątyni prowadzi pięć wejść. Pierwsze po prawej to Święta Brama otwierana raz na 25 lat, 24 grudnia papież podchodzi do drzwi, trzy razy klęka i trzy razy uderza młotkiem, otwiera bramę i wchodzi pierwszy do bazyliki. Inne to Brama Śmierci – pierwsze po lewej, Dobra i Zła – prezent dla papieża Pawła VI na 80te urodziny, najstarsza Brama Centralna z Brązu oraz Brama Sakramentów przez którą dzisiaj wchodzi się do środka bazyliki.
Na posadce bazyliki widoczne są linie, obrazują one wielkość innych znanych wielkich bazylik. Ta część posadzki jest odgrodzona i nie można po niej chodzić. Przy długości 103m zaznaczona jest Bazylika Mariacka w Gdańsku.
Z takich ciekawostek liczbowych, które ktoś kiedyś mi powiedział i udało mi się je zapamiętać to, że we wnętrzu znajduje się 135 malowideł oraz 395 posągów. Nie wiem czy to prawda. Mam takie wrażenie, że to trochę mało, czyli istnieje duża szansa, że źle zapamiętałam.
Po prawej stronie blisko wejścia znajduje się Pieta Michała Anioła. Maryja trzyma na rękach bezwładne ciało Jezusa. Na ubraniu Madonny artysta złożył swój podpis. Jest to jedyne dzieło, na którym się podpisał. Pieta znajduje się za pancerną szybą. Prawie 50 lat temu, pewien szaleniec, krzycząc, że to on jest Chrystusem, rzucił się na Pietę z młotkiem. Uszkodził twarz Madonny oraz jej prawe ramię. Została ona zrekonstruowana na podstawie kopii rzeźby, która znajduje się w Kościele w Poznaniu.
Pieta Michała Anioła
Obok Kaplicy z dziełem Anioła, jest kaplica świętego Sebastiana. To właśnie tutaj znajduje się grób świętego Jana Pawła II. Wcześniej znajdował się w podziemiach, ale od kiedy został ogłoszony świętym, Jego grób przeniesiono do głównej części bazyliki.
grób św. Jana Pawła II w Kaplicy św. Sebastiana
Ciekawy jest również posąg św. Piotra na tronie. Wykonany jest z brązu i zawsze jest do niego kolejka. Prawie każdy, kto zwiedza bazylikę, dotyka stopę apostoła. Ta sama czynność wykonywana przez wiele, wiele lat spowodowała, że stopa błyszczy.
Główny ołtarz bazyliki znajduje się na skrzyżowaniu głównej, podłużnej nawy z poprzeczną. Nad ołtarzem znajdują się baldachim wykonany z brązu, który wieńczy cztery kolumny z czarnego kamienia.
Bazylika czasami onieśmiela/przytłacza swoim przepychem czy bogactwem. Do budowy wykorzystano materiał pozyskany między innymi z Panteonu czy Koloseum.
baldachim wykonany przez Berniniego
pomnik świętego Piotra
wentylacja do krypty Piusa XII
od czasów świętego Piotra do czasów świętego Jana Pawła II
Bazylika świętego Piotra jest sercem Kościoła katolickiego. Znajdują się tu relikwie ważne dla wielu wiernych, między innymi fragment Krzyża Świętego, chusta Weroniki, palec św. Piotra czy grot włóczni z przebitego boku Chrystusa. Nam osobiście nie udało się ich zobaczyć.
W dzisiejszych czasach, sporo jest zachowanych fragmentów prawdziwego Krzyża. Poza rzymską bazyliką można je podziwiać m.in. w katedrze Notre Dame w Paryżu, w katedrach w Brukseli czy we Florencji a w naszym kraju w Lublinie, Częstochowie, Krakowie, Zamościu czy w Pacanowie. Przeczytałam kiedyś taki komentarz, że gdyby połączyć razem wszystkie zachowane obecnie fragmenty drewna, można by zbudować spory statek.
Wiele osób zna książkę Dana Browna „Anioły i Demony” jak i filmową adaptację o tym samym tytule. Jej fabuła ma miejsce w Rzymie. Historyk i znawca symboli, Robert Langdon, podąża drogą wyznaczoną przez zagadki i tajemnice zakonu Iluminatów, których celem jest zniszczenie Kościoła Katolickiego oraz jego stolicy. Próbuje odnaleźć i uratować porwanych kardynałów, rozpoczyna wyścig z czasem po rzymskich placach, opuszczonych kościołach i kryptach. Finał historii ma miejsce w Watykanie, gdzie ma miejsce scena jak kamerling zostawia bombę w lecącym helikopterze, wyskakuje z niego i pięknie ląduje na placu świętego Piotra.
Wiele osób zwiedza Rzym próbując odnaleźć miejsca pokazywane w filmie. Niestety, władze Watykanu nie wyraziły zgody aby twórcy filmu nagrywali na terenie miasta. Plac i Bazylika św. Piotra widziane w filmie to dobra scenografia oraz wprawna ręka komputerowców.
Jak wiadomo Watykan jest pełen skarbów. W 2011 roku w filmotece watykańskiej, w starych kartonach, przypadkiem znaleziono małą perełkę. Były to niezmontowane urywki taśmy filmowej. Po długiej i precyzyjnej pracy ustalono, że był to francuski film z 1909 „Joanna d’Arc”
Znana jest legenda, że jeden z papieży był kobietą. Mowa tu o Joannie Papieżycy. Wiodła spokojne życie w klasztorze kiedy zakochała się w młodym zakonniku. Aby mogli być razem, przenieśli się do innego zakonu, gdzie Joanna udawała mężczyznę imieniem Jan. Z czasem rozstali się a Joanna udała się do Rzymu. Została sekretarzem papieża Leona IV. Po jego śmierci wygłosiła wzruszającą mowę na placu na Lateranie, co spowodowało, że została wybrana na głowę Kościoła. Przybrała imię Jan VIII. W trakcie pontyfikatu ponownie się zakochała i zaszła w ciążę. Wyszło to na jaw w trakcie procesji kiedy to zaczęła rodzić. Niestety urodziła martwe dziecko. Istnieją różne wersje tej historii, niektóre bardziej brutalne. Poród zaczął się kiedy jechała konno. Kiedy to zauważono, została przywiązana do konia i ciągnięta za nim, po czym zmarła w miejscu urodzenia dziecka. Jest to postać legendarna, dla której nie ma dostatecznych dowodów.
W Muzeum Watykańskim jednym z eksponatów jest specjalne krzesło z dziurą. Mówi się, że miało służyć do oceny czy nowo wybrany papież na pewno jest mężczyzną. Po dokonanym wyborze, nowy papież zasiadał na tron a młodsi od dołu potwierdzali jego płeć. Rzeczywistość jest mniej ciekawa, gdyż okazało się, że jest to po prostu toaleta.
Passetto di Borgo – Tunel łączący Bazylikę św. Piotra z Zamkiem świętego Anioła. Służył jako tajne przejście dla papieży. Dla niektórych był drogą ucieczki. Ostatnia papieska ucieczka miała miejsce w 1527 roku. Papież Klemens VII uciekał przez żołnierzami króla Hiszpanii, Karola V. Na schodach bazyliki wymordowano wtedy prawie wszystkich członków Gwardii Szwajcarskiej.
Obecnie, przez krótki czas w porze letniej tunel jest otwarty dla zwiedzających. Mi udało się go zobaczyć ponad 10 lat temu na kiedy byłam w Rzymie z Siostrą, podczas nocnego zwiedzania Zamku Anioła.
tunel łączący Bazylikę świętego Piotra z Zamkiem świętego Anioła
Watykan – najmniejsze państwo Świata, ochraniane jest przez najmniejszą armię Świata. Najważniejszym zadaniem Gwardii Szwajcarskiej jest ochrona papieża.
Jest to bardzo dokładnie wyselekcjonowana grupa 100-110 gwardzistów. Nie każdy może wstąpić do Gwardii. Są to obywatele Szwajcarii, katolicy, w wieku między 19 a 35 lat, o wzroście powyżej 174 cm. W momencie wstępowania do armii wymagany jest stan kawalerski, dopiero po paru latach można wstąpić w związek małżeński.
Gwardziści noszą przy sobie broń. ma głównie funkcję symboliczną i reprezentacyjną. Jest to halabarda. Ze względów bezpieczeństwa, broń palną noszą oficerowie podczas służby nocnej.